Η «αόρατη σφαγή» της ζέστης: O καύσωνες σκοτώνουν περισσότερο από τις πλημμύρες και τους σεισμούς

 Δεν έχουν ορμητικά νερά, ούτε καταρρέουσες υποδομές – κι όμως, τα κύματα καύσωνα εξελίσσονται στον πιο θανατηφόρο “φονιά” της κλιματικής κρίσης, χτυπώντας αθόρυβα την Ευρώπη. Νέα έρευνα-σοκ καταγράφει ότι μόνο στο τελευταίο κύμα ζέστης της ηπείρου, από τις 23 Ιουλίου και για δέκα ημέρες, 2.300 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μόλις 12 πόλεις.

Και το πιο ανησυχητικό; Η Ευρώπη – αν και πλούσια και “ανεπτυγμένη” – αποδεικνύεται η πιο απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει την άνοδο της θερμοκρασίας.

Ο σιωπηλός δολοφόνος της ζέστης

Η θερμοπληξία, η καρδιακή υπερκόπωση και η επιδείνωση χρόνιων παθήσεων (όπως ο διαβήτης) εξηγούν γιατί κάθε επιπλέον μονάδα θερμοκρασίας πυροδοτεί έξαρση της θνησιμότητας. Τα δύο τρίτα των θυμάτωνοφείλονται στο γεγονός ότι πλέον οι καύσωνες στην Ευρώπη είναι 1 έως 4°C πιο ζεστοί σε σχέση με το παρελθόν.

Από τη δεκαετία του ‘90 έως σήμερα, η Ευρώπη έχει θερμανθεί με ρυθμό 0,53°C ανά δεκαετία – υπερδιπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου ξηράς.

Γιατί οι ευρωπαϊκές πόλεις “λιποθυμούν” όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα των επιστημόνων του Yale School of Public Health είναι πως οι ευρωπαϊκές πόλεις έχουν μεγαλύτερη θνησιμότητα στη ζέστη απ’ ό,τι πόλεις με παρόμοια θερμοκρασία στην Αμερική ή την Ασία.

Στο Τορίνο της Ιταλίας, ο κίνδυνος θανάτου αυξάνεται κατά 50% τις πιο ζεστές ημέρες.

Στο Τορόντο του Καναδά (με παρόμοια θερμοκρασία), η αύξηση είναι μόλις 14%.

Γιατί;

⚠️ Έλλειψη κλιματισμού (5% στη Βρετανία – 20% στην Ολλανδία – 49% στην Ιταλία, έναντι 91% στην Αμερική)

⚠️ Πόλεις-τσιμεντουπόλεις με λίγους χώρους πρασίνου

⚠️ Γήρανση του πληθυσμού (τα 2/5 των θυμάτων στην Ιταλία είναι άνω των 85 ετών)

⚠️ Επιβαρυμένη ατμόσφαιρα που κάνει τον καύσωνα τοξικό

Πόλεις σε “κόκκινο συναγερμό”

Πόλη Αύξηση κινδύνου θανάτου σε καύσωνα

Παρίσι +56%

Λονδίνο +45%

Άμστερνταμ +37%

Μιλάνο +60% (ενδεικτικά)

Στο Παρίσι, οι χαρακτηριστικές γκρίζες στέγες από ψευδάργυρο “ψήνουν” τα διαμερίσματα — μετατρέποντας τον καύσωνα σε φονική παγίδα.

Στην Ιταλία, το Μιλάνο εμφανίζει την υψηλότερη θνησιμότητα-ζέστης παρά το ότι έχει παρόμοιες θερμοκρασίες με τη Ρώμη, λόγω ρύπανσης και αστικής μορφής.

Προβλέψεις-σοκ μέχρι το 2050

Φλωρεντία: Τριπλασιασμός θανάτων από ζέστη (105/100.000)

Δουβλίνο: Πάνω από δεκαπλασιασμός (!), παρότι ξεκινά από χαμηλή βάση

Λιγότεροι θάνατοι τον χειμώνα – πολύ περισσότεροι το καλοκαίρι

Οι ερευνητές προειδοποιούν: ακόμη κι αν οι θερμότεροι χειμώνες “γλιτώνουν” κάποιες ζωές, η ζέστη θα σκοτώνει ολοένα και περισσότερους το καλοκαίρι, αν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα προσαρμογής.

Τι πρέπει να αλλάξει άμεσα;

Προσαρμογή πόλεων (πράσινο, λιγότερο τσιμέντο, ψυχρά υλικά)

Σχέδια αντιμετώπισης καύσωνα – όπως για σεισμούς και πλημμύρες

Καλύτερη θωράκιση ευάλωτων ομάδων (ηλικιωμένοι, μόνοι, άρρωστοι)

Πρόσβαση σε κλιματιζόμενους χώρους – όχι μόνο στους έχοντες

Ο καύσωνας δεν είναι πια «ακραίος καιρός». Είναι η νέα κανονικότητα — και η Ευρώπη πληρώνει ήδη το τίμημα ακριβότερα από όλους.

Αυτό που μένει να φανεί είναι αν οι κυβερνήσεις θα “ξυπνήσουν” εγκαίρως, προτού κάθε καλοκαίρι μετράμε νεκρούς σε αριθμούς που θυμίζουν φυσικές καταστροφές… χωρίς ποτέ να έχει πέσει ούτε σταγόνα βροχής.

ΠΗΓΗ