
Το σχέδιο της κυβέρνησης όπως έχει γράψει και η aftodioikisi.gr είναι η αναθεώρηση του άρθρου 103 του Συντάγματος για την άρση μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Το θέμα μάλιστα το έχει ανοίξει πρώτος ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη από τον Μάη του 2025 κατά τη διάρκεια συνάντηση του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε την αλλαγή του άρθρου ως θεσμική κατοχύρωση της έννοιας της αξιολόγησης στο Δημόσιο, προκειμένου να επιβραβεύονται οι συνεπείς δημόσιοι υπάλληλοι και να απομακρύνονται όσοι συστηματικά δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της θέσης τους.
Ακολουθήσε μπαράζ δηλώσεων κυβερνητικών στελεχών, οι οποίοι έσπευσαν να στηρίζουν την συγκεκριμένη θέση του πρωθυπουργού. «Εμείς λέμε ότι βάζουμε στο τραπέζι το άρθρο 103 του Συντάγματος για την άρση της μονιμότητας χωρίς εξαιρέσεις», σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, αποδεικνύοντας ότι κυβερνητικός στόχος είναι η καθολική εφαρμογή της κατάργησης της μονιμότητας. Δηλαδή και παλιούς αλλά και νέους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα.
Η άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο θα συνδεθεί με το νέο σύστημα αξιολόγησης που ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή στο Δημόσιο. Οι «κακές» αξιολογήσεις για δημοσίους υπαλλήλους θα ανοίγουν την «πόρτα» της εξόδου από το Δημόσιο Τομέα.
Ο κ. Μαρινάκης, σε παλαιότερες δηλώσεις του, φανερώνοντας τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το πως θα χρησιμοποιήσει την αξιολόγηση σε βάρος των εργασιακών δικαιωμάτων των υπαλλήλων του δημοσίου σημείωσε: «Διαχρονικά η ΝΔ πίστευε ότι πρέπει να υπάρχει αξιολόγηση για τον καθένα άρα και στο δημόσιο και η αξιολόγηση πρέπει να έχει και συνέπειες. Το ποιες θα είναι και αν θα φτάσουμε εκεί (σ.σ. στην άρση της μονιμότητας) θα συζητηθεί την ώρα της συνταγματικής αναθεώρησης και στον σωστό χρόνο»!
Το ακραίο σενάριο μετατροπής των συμβάσεων
Ωστόσο σύμφωνα με ορισμένους νομικούς κύκλους η άρση της μονιμότητας στο δημόσιο θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως μετατροπή των συμβάσεων των δημοσίων υπαλλήλων σε συμβάσεις αορίστου χρόνου ή ακόμα σε συμβάσεις ορισμένου χρόνου (πχ 2 – 3 ετών, όπως ισχύει στις τοποθετήσεις κορυφαίων στελεχών σε ορισμένες υπηρεσίες του δημοσίου και στη συνέχεια αξιολόγηση και με βάση αυτή ανανέωση της σύμβασης ή όχι).
Τι προβλέπει σήμερα το Σύνταγμα: «Oι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Aυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους».
Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία
Ως προς τη διαδικασία, για να φτάσουμε στην αναθεώρηση του άρθρου 103 αυτή έχει πολλά στάδια. Αυτή η Βουλή θα είναι η προτείνουσα και η επόμενη θα είναι η αναθεωρητική.
Η προτείνουσα Βουλή διαπιστώνει την ανάγκη αναθεώρησης και καθορίζει ειδικά τις διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν, ξεκινά η συζήτηση στην Επιτροπή και ακολουθεί η Ολομέλεια
Τέλη του 2025 αναμένεται η πλειοψηφία να προσδιορίσει και στο Κοινοβούλιο ποια άρθρα του Συντάγματος προτείνει για αναθεώρηση. Η σκυτάλη περνάει στην Επιτροπή Αναθεώρησης για τα περαιτέρω, η πλειοψηφία θα διαμορφωθεί ένα κείμενο και πάνω σε αυτό θα αποφασίσει η Ολομέλεια.
Τρία σενάρια
Ένα άρθρο δεν συγκεντρώνει ούτε 151 – 1. Αν ένα άρθρο δεν συγκεντρώσει ούτε 151 ψήφους, μένει εκτός από την επόμενη Βουλή που είναι αναθεωρητική.
Νίκος Κοκκινόπουλος
